معرفی رشته مهندسی هوانوردی 2,974 بازدید بدون دیدگاه رشته مهندسی هوانوردی (Aviation Engineering) مقدمه مهندسی هوانوردی علم پرواز است که نشان میدهد چطور هواپیما طراحی و ساخته میشود و چطور استفاده میشوند و چطور عملیات ایمنی آنها کنترل میشود. مهندسی هوانوردی درگیر با طراحی، تحلیل، توسعه، ساخت، نگهداری و تعمیرات وسایل نقلیه هوایی است. این علم مهارتها و دانش ایجاد این وسایل هوایی را برای بهبود کیفیت زندگی فراهم میآورد. گرایشهای رشته هوانوردی خلبانی (هواپیمای نظامی، هواپیمای غیر نظامی، هلیکوپتر) تنها گرایش از خلبانی که از طریق آزمون سراسری برای دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی دانشجو می پذیرد، رشته کارشناسی هوانوردی- خلبانی (خلبانی هواپیمای نظامی) می باشد. این گرایش تنها در دانشگاه علوم فنون هوایی شهید ستاری وابسته به ارتش جمهوری اسلامی ایران بوده و دانشجویان این دانشگاه از بدو ورود به دانشگاه یک دانشجوی نظامی محسوب می شوند و در نهایت به عنوان یک افسر مهندسی یا کارشناسی فارغ التحصیل می شوند. مراقبت پرواز وقتیکه که روی صندلی یک هواپیمای در حال پرواز بر فراز یکی از شهرهای بزرگ و پرجمعیت جهان نشستهاید، آسمان را خالی و آرام و بیسر و صدا میبیند. اما اگر به صفحه رادار مراقبت پرواز فرودگاه آن شهر نگاه کنید، آن را همانند بزرگراهی مملو از اتومبیل مشاهده میکنید که با سرعتی بسیار در حال حرکت هستند. اتاق عملیات (کنترل راداری فرودگاه هواپیما) در فرودگاه هر شهر، اداره آسمان پر ترافیک آن شهر را به عهده دارد. در این اتاق، مسوولان مراقبت پرواز با دقت تغییرات لحظهای و کامپیوتری صفحات سبزرنگ رادار را زیر نظر دارند و با استفاده از رادار و رادیو، هواپیماها را در آسمان هدایت میکنند و به خلبانها دستور میدهند که به کدام سمت گردش کنند، اوج بگیرند، فرود آیند و سرعتشان را زیاد یا کم کنند تا تداخلی پیش نیاید و از ایمنی کامل برخوردار گردند. سرتیپ دوم خلبان رمضانی، جانشین دانشکده پرواز دانشگاه هوایی شهید ستاری در معرفی این گرایش میگوید: “گرایش مراقبت پرواز یکی از سه گرایش رشته هوانوردی میباشد که به آموزش و پرورش متخصصان برج مراقبت پرواز میپردازد. افرادی که در برج مراقبت، کنترل هواپیماهای مسافربری و شکاری را بر عهده دارند تا هنگام پرواز، بلندشدن و نشستن، تداخلی بوجود نیاید و هواپیما فرود یا پروازی ایمن داشته باشد.” سرهنگ مرادی مسوول گزینش دانشگاه هوایی شهید ستاری نیز در این باره میگوید: “یک متخصص مراقبت پرواز اطلاعات لازم را در زمینه نحوه وزش باد، نوع هوا و سمت باند پروازی از برج مراقبت پرواز گرفته و به خلبان منتقل میسازد البته کار اصلی وی آشنایی با قوانین و مقررات ایکائو است که جنبه بینالمللی دارد و باید بر اساس این قوانین هواپیماها را هدایت نماید، در واقع کار یک مسوول مراقبت پرواز شبیه به افسر راهنمایی و رانندگی است با این تفاوت که باید در برج مراقبت، مواظب هواپیماها باشد تا در هنگام ورود و خروج به داخل فرودگاه تداخل پیدا نکنند و در صورتی که حجم ترافیک هوایی زیاد شد، باید بداند که کدام هواپیما را باید از ترافیک خارج کند. همچنین لازم است که زمان ورود و خروج هر هواپیمایی را بداند تا در صورت تاخیر به مسوولان ذیربط اطلاع دهد و بالاخره کارکنان مراقبت پرواز اولین کسانی هستند که از وقوع سانحه آگاه میشوند بنابراین ضمن رعایت دستورالعمل مربوط، باید با سریعترین وسیله ممکن در جهت نجات جان سرنشینان هواپیمای سانحه دیده و از بین نرفتن آثار و شواهد و مدارک موثر در بروز سانحه اقدام نمایند.” ناوبری هوایی بدون شک ایمنی اولین و مهمترین هدف هر پروازی است، زیرا ایمنی نه تنها باعث جلوگیری از ضایعات ناشی از خسارت یا آسیب میگردد بلکه همچنین میتواند در اقناع اذهان عمومی و بهبود سوددهی شرکتهای هواپیمایی تجاری و مسافری مؤثر باشد. بنابراین شرکتهای حاضر در صنعت هواپیمایی دریافتهاند که سرمایهگذاری بر روی ایمنی در تمامی سطوح شرکت، یک سیاست اصولی و منطقی است.یکی از گامهایی که در این زمینه برداشته شده است، وجود متخصصان ناوبری هوایی در هواپیماهای مسافربری، ترابری و شکاری میباشد که به عنوان رکن اصلی یک پرواز ایمن محسوب میشوند. وجود چنین متخصصانی سبب شده که پرواز هواپیماها حتی در هوای نامناسب نیز امکان پذیر شود. تیمسار رمضانی نیز در همین زمینه میگوید: “ناوبر هوایی را تقریبا میتوان خلبان دوم نامید، فردی که قبل از پرواز مسوولیت تهیه و طراحی نقشه مسیر پرواز را بر عهده دارد و تعیین میکند که هواپیما باید در چه ارتفاعی و با چه سرعتی و در چه هوایی پرواز نماید و اگر هواپیما رادار داشته باشد، ناوبر در پشت رادار مینشیند و ابرهای مختلف را شناسایی میکند. برای مثال اگر در صد مایلی هواپیما، ابرهای بارانزا وجود داشته باشد، او مسیر جدیدی را به خلبان پیشنهاد میکند تا با ابرهای بارنزا برخورد نداشته باشد و در واقع مسیر را دور میزند تا با امنیت کامل هواپیما را به مقصد برساند البته تمام هواپیماها ناوبر ندارند اما اگر هواپیمایی ناوبر داشته باشد، قدرت مانور بیشتری دارد چون حتی در هوای نامناسب نیز میتواند پرواز کند.” آینده شغلی و بازارکار فارغ التحصیلان این رشته علاوه بر قابلیت کار در ایرلاین ها و شرکت های هواپیمایی، قادرند در کارگاه های فنی و بخش خصوصی ادامه کار دهند. همچنین می توان پس از گذراندن دوره های کوتاه مدت آموزش خدمات فرودگاهی و فروش بار و بلیط در کلیه آژانس های هواپیمایی مشغول به کار شد. در ضمن پس از اخذ مجوز از هواپیمایی کشوری می توانند شخصا آژانس هواپیمایی تاسیس نمایند. شاخه خلبانی تنها در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری ارائه میشود و تمامی دانشجویان این دانشگاه از بدو ورود بورسیه میشوند و با درجه ستوان دومی فارغالتحصیل میگردند و در طول خدمت در نیروی هوایی، مسکنی مناسب و مطابق ضوابط نیروی هوایی دریافت میکنند. شاخه مراقبت پرواز نیز در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری و دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری ارائه میشود. گفتنی است تعدادی از دانشجویان دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری از ترم دوم تحصیلی، در صورت احراز شرایط با توجه به نیاز شرکتهای هواپیمایی بورسیه خواهند شد و در صورت سپردن تعهد خدمت از انجام خدمت وظیفه معاف میشوند.