معرفی غزلواره یا Sonnet

سلامی دوباره. اگر حضور ذهن داشته باشید، در جلسه قبل راجع به شعر هایکو صحبت کردیم. امروز نوبت به غزلواره یا سانت (Sonnet) رسیده که یکی از گونه های شعری مشهور در جهان است.

تاریخچه ی سانِت یا غزلواره :

سانِت با اشعار پترارک (Petrarch) در ایتالیا مطرح شد و پس از آن به کشورهای دیگر مانند انگلستان سرایت کرد. نخستین نوع این گونه ی شعری را غزل ایتالیایی یا پترارکی نامیده اند (Petrarchan Sonnet , Italian Sonnet). غزلواره یکی از گونه های مورد علاقه شاعر مشهور انگلیسی “شکسپیر” می باشد که سانت ِ انگلیسی یا شکسپیری (Shakspearean Sonnet, English Sonnet) را در انگلستان رواج داد.

شباهت غزلواره یه غزل فارسی:

درباره ی این مسئله مطالعات فراوانی انجام دادم ، نتیجه این بود که بعضی منابع مدعی این مسئله بودند که غزلواره ی ایتالیایی هم در ساختار و هم در مضمون ، شباهت بسیاری به قالب غزل (سبک هندی،عربی،پارسی) دارد.

Ghazal is an Indo-Perso-Arabic genre of poetry which developed in the East ;during the 5th c.

این مسئله می تواند حاکی از این باشد که جرقه های غزلواره ، با ترجمه ی غزل های بزرگان شرق به اروپا القا شده است. البته ثابت کردن این مدعا تا حدی دشوار است. چند وقت پیش مقاله ای خواندم که ادعا می کرد یکی از نمایشنامه های شکسپیر بازنویسی داستانی از شاهنامه بوده است. همین موضوع مرا یاد یکی از اشعار شکسپیر انداخت با عنوان “To Hafez”  یا “به حافظ” که در آن به تجلیل شاعر بزرگ ایرانی یعنی حافظ شیرازی پرداخته بود. با این حساب چندان دور از ذهن به نظر نمی رسد که بتوان در بحبوحه ی هجوم رنوسانس و روی آوری به آثار شرق، علل شباهت غزل فارسی را با غزلواره ی غربی ریشه یابی کرد… مدتی ست مشغول بررسی این ادعا هستم، اگر به ادله ی محکمی رسیدم، حتماً آن ها را با شما در میان خواهم گذاشت…

ساختار سانِت یا غزلواره:

غزلواره یا سانِت (Sonnet) یک شعر 14 مصرعی ست که اغلب مضامین عاشقانه دارد. معرفی کامل این سبک به طور خلاصه به زبان انگلیسی ارائه گردیده است.بنده قسمت های مهم متن را به فارسی ترجمه کرده ام. متن کامل این جزوه را می توانید در انتهای متن دانلود کنید.

A sonnet is a fourteen-line lyric poem, usually written in iambic pentameter, that has one of several rhyme schemes.

Petrarchan Sonnets: Form
•Two parts
•an eight-line section, called the octave
•a six-line section, called the sestet
•Rhyme scheme
•abbaabbafor the octave
•cdecde, cdcdcd, orcdedcefor the sestet

غزل ایتالیایی دارای دو بخش است:
1:اکتاو که دارای هشت خط است و دارای قافیه های مشخص می باشد.
2:سِستِت که شش خطی ست و پایان بندی شعر را با پاسخ دادن به سوالات مطرح شده در اکتاو ارائه می دهد.

Shakespearean Sonnets: Form
•Four parts
•three 4-line stanzas, called quatrains
•one 2-line section, called a couplet
•Rhyme scheme
•ababfor the first quatrain
•cdcdfor the second quatrain
•efeffor the third quatrain
•ggfor the couplet

غزل انگلیسی دارای چهار قسمت است. سه قسمت اول آن در واقع ترکیبی از سه بند می باشد که هر بند دارای چهار مصرع است و با عنوان یک پاره نام گذاری گردیده (چیزی شبیه به چهار پاره ی خودمان، با همان شکل قافیه بندی). دو سطر پایانی شعر هم با عنوان کاپلت به جمع بندی اختصاص دارد و قافیه ای مختص خود دارد.

برای مطالعه ی بیشتر در این زمینه، فایل پی دی اف را از یک جزوه معتبر تهیه کرده ام به رایگان در اختیار شما قرار خواهم داد.

 

با ما همراه باشید.

جلسه آینده: معرفی شعر شکیل یا Concrete Poetry

موفق باشید و پاینده/.

نرگس میرفیضی